Lato 2025 roku zapisuje się jako jedno z najtrudniejszych w historii współczesnej Turcji — zarówno dla mieszkańców, jak i dla odwiedzających kraj turystów. Rekordowo niskie opady, wysychające zbiorniki retencyjne i przegrzewające się morza tworzą obraz kryzysu, który nie jest już prognozą, a faktem dokonanym.
W Stambule, największym mieście Turcji, czerwiec był najsuchszy od 65 lat. Spadło tam zaledwie 0,5 mm deszczu. Tak skrajne warunki przekładają się bezpośrednio na poziom wody w miejskich zbiornikach, który spadł poniżej 60%. Tymczasem średnie zużycie wody przez mieszkańców sięga ponad 200 litrów dziennie. Eksperci alarmują, że bez szybkich działań — w tym ograniczenia konsumpcji i inwestycji w retencję — miasto może mieć poważne problemy z zaopatrzeniem w wodę jeszcze tego lata.
Na drugim końcu kraju — w regionach śródziemnomorskich i egejskich — sytuacja wygląda inaczej, ale wcale nie lepiej. Temperatura wód Morza Śródziemnego w Antalyi przekroczyła 30°C, co jest niepokojącym sygnałem dla lokalnych ekosystemów i gospodarki opartej na turystyce.
Rosnąca temperatura mórz wpływa na przyspieszone parowanie, co może zwiększać ryzyko gwałtownych zjawisk pogodowych nad wybrzeżami — od nagłych burz po trąby powietrzne. Z drugiej strony, ciepła woda zaburza procesy rozrodcze wielu gatunków morskich i sprzyja zakwitom sinic, które mogą być szkodliwe zarówno dla ludzi, jak i dla fauny wodnej.
Moje książki o Stambule i całej Turcji
Odkryj ze mną Turcję i zaplanuj swoją niezapomnianą podróż
Dwa oblicza tego samego kryzysu
Choć susza na północy i przegrzane morza na południu wydają się zjawiskami odrębnymi, są one dwiema stronami tej samej monety — destabilizacji klimatu. Efekty tej niestabilności odczuwa dziś każdy: od rolników w Anatolii po turystów wypoczywających nad Morzem Egejskim.
Nie chodzi już o przyszłość – mówimy o realnych zagrożeniach, które dzieją się teraz, w jednym z najważniejszych sezonów turystycznych dla całej tureckiej gospodarki.
Co to oznacza dla turystów? Praktyczne porady:
Jako podróżnik, możesz nie mieć wpływu na globalne trendy klimatyczne, ale masz wpływ na swoje wybory. Oto kilka ważnych wskazówek, które warto wziąć pod uwagę podczas podróży do Turcji latem 2025:
- Oszczędzaj wodę — nawet na wakacjach. Krótszy prysznic, rezygnacja z codziennego prania ręczników w hotelu czy ograniczenie zużycia butelkowanej wody na rzecz filtrów ma znaczenie.
- Unikaj wychodzenia na zewnątrz w godzinach szczytowego nasłonecznienia (11:00–16:00). Temperatury w wielu regionach mogą przekraczać 40°C, co grozi odwodnieniem, udarem cieplnym i poparzeniami.
- Pływaj ostrożnie. Cieplejsze wody mogą przyciągać meduzy i sprzyjać pojawianiu się glonów. Przed wejściem do morza warto zapoznać się z ostrzeżeniami lokalnych władz.
- Wspieraj lokalne produkty i usługi ekologiczne. Wybierając hotele i restauracje stosujące zrównoważone praktyki, wysyłasz sygnał, że jakość środowiska ma dla Ciebie znaczenie.
- Obserwuj pogodę i komunikaty lokalnych władz. Zmieniające się warunki mogą prowadzić do nagłych zjawisk atmosferycznych – burz, wichur, silnych opadów nad wybrzeżem.
Turcja to nadal fascynujący kraj pełen piękna, historii i gościnności. Ale podróżowanie w dobie kryzysu klimatycznego wymaga większej świadomości i odpowiedzialności. Odpowiedź na pytanie, jak długo jeszcze będziemy mogli cieszyć się śródziemnomorskim klimatem w jego obecnej formie, zależy również od nas — i od tego, jak potraktujemy ten czas tu i teraz.
