Barbaros Hayrettin Paşa – legenda i wielki dowódca Imperium Osmańskiego [mauzoleum w Stambule]

- Advertisement -

Barbaros Hayrettin Paşa, pierwszy admirał floty osmańskiej, zapisał się złotymi zgłoskami w historii światowej żeglugi. Jego imię, wywodzące się od ognistorudych bród braci (Barbarossa), do dziś rozbrzmiewa wśród fal Morza Śródziemnego. W Stambule, w sercu Beşiktaş, jego türbe oraz pomnik przypominają o jego wielkich osiągnięciach i wkładzie w budowanie potęgi morskiej Imperium Osmańskiego.

Kim był Barbaros Hayrettin Paşa?

Urodzony w 1478 roku jako Hızır Reis, Barbaros pochodził z rodziny osmańskich wojowników, osiedlonych na Midilli po jej zdobyciu przez Osmanów. Był najmłodszym z czterech braci, których los związany był z morzem. Już jako młody człowiek zyskał sławę dzięki odwadze i talentowi żeglarskiemu. Jego brat, Oruç Reis, odegrał kluczową rolę w jego życiu, wciągając go w morską działalność korsarską. Bracia zasłynęli z odważnych ataków na flotylle europejskich potęg, zdobywając cenne łupy i strategiczne porty.

Po śmierci Oruça w 1518 roku Hızır przejął dowództwo i zapoczątkował budowę osmańskiej potęgi morskiej. Sułtan Yavuz Selim, uznając jego sukcesy, nadał mu tytuł „Hayrettin” (co oznacza „Dobro Religii”), uznając go za kluczowego obrońcę islamskiego świata.

Türbe Barbarosa w Beşiktaş – miejsce pamięci wielkiego admirała

W samym sercu dzielnicy Beşiktaş, niedaleko brzegu Bosforu, znajduje się türbe Barbarosa Hayrettina Paşy – mauzoleum, które stanowi wyjątkowy przykład osmańskiej architektury i pamięci o wielkim dowódcy. Słowo „türbe” w języku tureckim oznacza mauzoleum, czyli miejsce pochówku osoby o szczególnym znaczeniu. Türbe to nie tylko grobowiec, lecz także symbol pamięci i duchowego znaczenia, nierzadko odwiedzany w celach modlitewnych.

Architektura türbe

Türbe Barbarosa zostało zaprojektowane przez wielkiego osmańskiego architekta Mimara Sinana i jest jego pierwszym mauzoleum w Stambule. Budowla ma kształt ośmiokąta i jest zwieńczona kopułą – symbolem nieba. Wewnątrz, w centralnym miejscu, znajduje się sarkofag Barbarosa, pokryty zielonym suknem, z wyrytymi cytatami z Koranu. Prosta, lecz elegancka struktura oddaje hołd skromności i wielkości tego wielkiego admirała.

Dawniej türbe otaczały medresa i mały meczet, zbudowane na polecenie samego Barbarosa, które służyły jako centrum edukacyjne dla młodych adeptów żeglugi. Choć budynki te nie przetrwały, türbe i pobliski pomnik pozostają symbolami osmańskiej dominacji morskiej.

Pomnik Barbarosa – strażnik Beşiktaş

Tuż obok türbe stoi pomnik Barbarosa Hayrettina Paşy, monumentalna rzeźba przedstawiająca admirała z jedną ręką opartą na szabli, a drugą wskazującą morze. Pomnik ten symbolizuje dominację Osmanów na wodach Morza Śródziemnego i ich niekwestionowaną morską potęgę. Znajdujący się u stóp pomnika basen w formie stylizowanych fal przypomina o jego związku z morzem, które stało się sceną jego największych triumfów.

Barbaros Hayrettin Paşa jako strateg i admirał

Pod dowództwem Barbarosa osmańska flota przeżywała swój złoty wiek. Jego największym triumfem była bitwa pod Prevezą w 1538 roku, gdzie pokonał flotę Świętej Ligi, liczącą sześciokrotnie więcej okrętów. Dzięki tej bitwie Osmanowie stali się niekwestionowanymi panami Morza Śródziemnego.

Barbaros nie tylko zdobywał zwycięstwa, lecz także wprowadzał innowacje w osmańskiej marynarce wojennej, rozwijając techniki nawigacyjne i organizację floty. To dzięki niemu Stambuł stał się jednym z najważniejszych portów i centrów morskich w tej części świata.

Beşiktaş – dziedzictwo Barbarosa

Beşiktaş, dzielnica tętniąca życiem i historia, jest nierozerwalnie związana z Barbarosem. To tutaj, wzdłuż brzegu Bosforu, jego flota znajdowała przystań i schronienie. Sama nazwa „Beşiktaş” wywodzi się od pięciu kamieni używanych do cumowania okrętów Barbarosa.

Dziś Beşiktaş to miejsce, gdzie historia spotyka współczesność. Spacerując w okolicy türbe, można wyobrazić sobie monumentalne okręty admirała, cumujące przy brzegu, oraz gwar morskich żołnierzy przygotowujących się do wypraw. Choć świat zmienił się diametralnie, duch Barbarosa wciąż unosi się nad wodami Bosforu.

Dziedzictwo Barbarosa

Barbaros Hayrettin Paşa nie był tylko dowódcą – był wizjonerem, który zmienił losy Imperium Osmańskiego. Jego türbe i pomnik w Beşiktaş to symbole pamięci o wielkim człowieku, który uczył, że morza mogą być zarówno polem bitwy, jak i drogą do wielkości.

Jeśli odwiedzisz Stambuł, nie możesz ominąć türbe i pomnika Barbarosa. To miejsce, które pozwala poczuć ducha przeszłości, zanurzyć się w historii i zrozumieć, jak głęboko morze przenikało osmańską kulturę i tożsamość.