To już oficjalne! Premierowe odcinki serialu „Wspaniałe Stulecie” powrócą na antenę telewizyjnej Jedynki w poniedziałek, 31 sierpnia. Tego dnia o godzinie 15.50 TVP1 wyemituje odcinek 161.
Produkcja opiera się na prawdziwych wydarzeniach historycznych, jednak jej głównym wątkiem jest domniemana miłość sułtana do rudowłosej Hürrem oraz poboczne romanse osmańskiego władcy. Serial porusza wiele kwestii istotnych z punktu kulturoznawczego – począwszy od roli kobiet w imperium, przez znaczenie islamu jako fundamentu rodziny oraz silną motywację jako sposób do osiągnięcia władzy. Portret Turków, nakreślony przez scenarzystów, to portret władców dumnych i silnych, a nade wszystko konsekwentnych i wiernych swoim wartościom.
Lawina krytyki
Serial porusza wiele kwestii istotnych z punktu kulturoznawczego – począwszy od roli kobiet w imperium, przez znaczenie islamu jako fundamentu rodziny oraz silną motywację jako sposób do osiągnięcia władzy. Portret Turków, nakreślony przez scenarzystów, to portret władców dumnych i silnych, a nade wszystko konsekwentnych i wiernych swoim wartościom. Niezwykle wymowne są sceny, w których tuż po podbiciu nowych terenów, dobry Sulejman uspokaja poddanych, że odtąd pod jego panowaniem nie muszą się już o nic martwić. Oprócz głównych bohaterów – sułtana oraz jego najbliższych – w filmie ukazano barwne życie całego pałacu, w tym także pracowników dworu, kucharki, pokojówki, lekarzy oraz zaplecze kuchenne. Ten kolorowy świat imperium tworzą także Żydzi, Grecy, Wenecjanie oraz przybysze z Krymu.
Tuż po emisji pierwszego odcinka tureccy historycy zarzucili producentom, że jedynie stroje oraz część lokalizacji pokrywa się z prawdziwą historią dworu. Wśród historycznych nieścisłości znalazły się sceny z haremu, który został pokazany jako element Pałacu Topkapı w roku 1520. W rzeczywistości nałożnice sułtana mieszkały w Pałacu Beyazıt aż do roku 1540, a ich twarze zakrywały chusty. Zdaniem ekspertów także orientalna muzyka oraz elementy tańca kobiet nie odzwierciedlają dawnej kultury ottomańskiej. Z największą falą krytyki spotkała się obyczajowość dworu sułtana, a przede wszystkim jego skłonność do romansów i rozkochiwania w sobie serc nałożnic. Konserwatyści zgodnie oskarżyli producentów o przeinaczanie faktów historycznych oraz niszczenie reputacji wielkiego sułtana oraz jego potomstwa.
Sułtan czy playboy?
Sceny z udziałem postaci sułtana Sulejmana często toczą się w czterech ścianach jego luksusowej sypialni, której centralnym punktem jest wymowne łoże z baldachimem. Gdy sułtan budzi się u boku jednej z nałożnic, zwykle rzuca jej na dzień dobry oschłe „Możesz już iść”. Sytuacja zmienia się w momencie przybycia do haremu rudowłosej niewolnicy Alexandry, pochodzącej z Krymu, która rozkochuje w sobie sułtana, w szybkim tempie zyskując przydomek „haseki” – ulubienicy osmańskiego władcy. Alexandra niestrudzenie walczy z poligamicznymi skłonnościami władcy oraz jego pierwszą żoną Mahidevran Sultan.
Istotnym elementem opowieści o Sulejmanie jest także ukazywanie jego licznych wypraw wojennych oraz skutecznych podbojów kolejnych obszarów Europy. Choć siły sułtana sieją postrach wśród papieży i królów, on sam jawi się jako postać dobra, uczuciowa, wyrozumiała. Imperium Sulejmana to cywilizacja, w której nie ma podziału na wiarę, język czy pochodzenie etniczne. Niewolnice, które trafiają do haremu, już w pierwszych tygodniach otrzymują piękne stroje, lekcje języka, literatury oraz sztuki. Serial wyraźnie ukazuje także, że kwestia przejścia na islam jest dobrowolnym wyborem każdej z mieszkanek haremu, a sama Hürrem prawdopodobnie nigdy nie dokonuje zmiany wiary (choć w chwilach desperacji modli się do Allaha).
Kobieta i władza
Postać Alexandry to uosobienie silnej i bezwzględnej kobiety, konsekwentnie wspinającej się po drabinie sukcesu i władzy. Bohaterka dość szybko uczy się, w jaki sposób manipulować dworem, by ten był gotów zrobić wszystko dla dobra jej prywatnego interesu, którym bez wątpienia jest bycie jedyną wybranką u boku ukochanego Sulejmana. W rezultacie Alexandra staje się jedną z najbardziej wpływowych postaci dworu. Tureccy widzowie pokochali Hürrem (muzułmańskie imię nadane jej przez Sulejmana) za jej umiejętność podnoszenia się z dna i pokonywania własnych słabości.
Postać Hürrem cieszy się w Turcji dużą sympatią także ze względu na prywatne losy aktorki, odgrywającej rolę Roksolany. Niemiecka aktorka Meryem Uzerli, mimo tureckich korzeni, przyjechała do Turcji bez znajomości języka oraz lokalnej kultury. W trakcie trzech lat kręcenia serialu wdała się w burzliwy romans z tureckim biznesmenem Canem Ateş’em, którego owocem jest ich córka Lara. Niestety – wbrew oburzeniu tureckiego społeczeństwa – Ateş dość szybko wycofał się ze związku z Uzerli, nie zgadzając się na uznanie ojcostwa. Załamana aktorka uciekła do Niemiec, jeszcze przed zakończeniem ostatniego sezonu „Wspaniałego Stulecia”, wprawiając w osłupienie całą ekipę producentów oraz reżyserów. Swoją decyzję Uzerli argumentowała „syndromem wypalenia” oraz nieumiejętnością dostosowania się do tureckiej kultury i lokalnej obyczajowości. Mimo tej kontrowersyjnej decyzji aktorka jest w Turcji prawdziwą gwiazdą, a na jej powrót do kraju czekają miliony zagorzałych fanów.
Multikulturowe imperium
„Wspaniałe Stulecie” ukazuje świat barwny, kolorowy, pełen wielu nacji i wyznań, co z całą pewnością jest głównym powodem, dla którego serial cieszy się tak dużą popularnością za granicą. Najbliższy przyjaciel Sulejmana oraz najwyższy rangą urzędnik imperium tuż po sułtanie to Pargalı İbrahim Paşa, pochodzący z greckiej wsi Parga. Bohater wywodzi się z biednej, prostej rodziny chłopskiej, a w młodości trafił do niewoli – gdzie poznał i zaprzyjaźnił się z przyszłym sułtanem. Inteligencja, zdolności strategiczne oraz zasługi wojenne paszy skłoniły Sulejmana do oddania mu ręki jego ukochanej siostry Hatice Sultan, nie zważając na popełniany mezalians. Tak pozytywne przedstawienie postaci İbrahima to z całą pewnością ukłon w stronę widzów z Grecji, którzy z wielkim zaangażowaniem śledzą losy bohaterów serialu. Postać Hürrem Sultan, z racji swoich korzeni, szczególną sympatią cieszy się natomiast wśród widzów z Ukrainy oraz Rosji.
Dotychczas serial był wyświetlany w 54 krajach, zdobywając uznanie widowni krajów arabskich i bałkańskich. Łączna liczba widzów serialu przekroczyła już 200 mln osób.
