Muzeum Baan Dam (พิพิธภัณฑ์บ้านดำ), znane również jako Czarna Świątynia, to jedno z najbardziej fascynujących miejsc w północnej Tajlandii. To prywatne muzeum sztuki łączy tradycyjne budynki północnej Tajlandii z nowoczesną i niekonwencjonalną architekturą. Jego twórcą jest słynny tajski artysta Thawan Duchanee. Wizyta w Baan Dam to podróż przez sztukę, filozofię i kulturę.
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-24.jpg)
Historia muzeum
Historia Muzeum Baan Dam sięga 1975 roku, kiedy to Thawan Duchanee rozpoczął tworzenie swojego życiowego dzieła. Przez ponad 40 lat artysta kontynuował rozbudowę kompleksu, przekształcając go w jedno z najważniejszych miejsc na mapie tajskiej sztuki.
Kim był Thawan Duchanee?
Thawan Duchanee (taj. ถวัลย์ ดัชนี) urodził się 27 września 1939 roku w prowincji Chiang Rai w Tajlandii, a zmarł 3 września 2014 roku w szpitalu Ramkhamhaeng w Bangkoku. Był wybitnym tajskim artystą, malarzem, rzeźbiarzem i architektem, który zdobył międzynarodowe uznanie za swoje unikalne podejście do sztuki i architektury. Duchanee studiował na kilku prestiżowych uczelniach, w tym na Uniwersytecie Silpakorn w Bangkoku oraz na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Amsterdamie. W 2001 roku został uhonorowany tytułem Narodowego Artysty Tajlandii w dziedzinie sztuk wizualnych (malarstwo).
Thawan Duchanee jest najbardziej znany z założenia Baan Dam Museum, które stało się jednym z najważniejszych ośrodków sztuki w Tajlandii. Jego prace, często inspirowane buddyzmem, kulturą Lanna i osobistą filozofią artysty, są pełne symboliki i głębokiego znaczenia. W ciągu swojego życia, Duchanee stworzył liczne obrazy, rzeźby i budowle, które są dziś cenione na całym świecie. Jego dzieła znajdują się w wielu muzeach i kolekcjach prywatnych, a sam artysta pozostaje inspiracją dla kolejnych pokoleń twórców.
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-16.jpg)
Architektura i budynki
Muzeum zajmuje obszar około 160,000 metrów kwadratowych i składa się z ponad 40 różnych struktur, z których każda ma swoją unikalną nazwę i charakter. Oto kilka z najważniejszych budynków w kompleksie:
Katedra
Katedra, znana również jako Budynek Muzeum Sztuki, została zaprojektowana przez Thawana Duchanee i wybudowana przez inżynierów Baan Dam w latach 1999-2009. Inspiracją dla tego budynku była kombinacja tradycyjnych tajskich form drewnianych z nowoczesną kreatywnością, sztuką buddyjską i współczesną architekturą. Katedra jest dużym, prostokątnym budynkiem o wschodnio-zachodniej osi, uniesionym na wysokość około 2,8 metra na ceglanej podstawie. Dach jest stromo nachylony i pokryty nieglazurowanymi dachówkami z gliny, ozdobionymi tradycyjnymi tajskimi i Lannańskimi elementami.
Wnętrze katedry kryje różnorodne formy sztuk wizualnych stworzonych przez Thawana Duchanee. Budynek ma trzy duże drzwi na wschodzie i zachodzie oraz boczne drzwi przesuwne. Wysokość katedry wynosi 44 metry, co czyni ją imponującą konstrukcją zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz.
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-21.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-20.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-22.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-23.jpg)
Mała Świątynia
Mała Świątynia, również zaprojektowana przez Thawana Duchanee, została wybudowana w 1992 roku. Budowa trwała półtora roku, a inspiracją była tradycyjna sztuka Lanna, w tym tajskie rzeźby drewniane oraz lokalne dachówki ceramiczne. Budynek ma prostokątny kształt i jest uniesiony na wysokość około 1 metra na podstawie z zaprawy. Wnętrze kryje drewnianą rzeźbę Buddy oraz łuki w stylu tajskim i birmańskim.
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-07.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-13.jpg)
Pawilon Wschodni
Pawilon Wschodni został zaprojektowany przez Thawana Duchanee i wybudowany w 1994 roku. Budynek służy różnym celom, w tym jako pokój gościnny. Jego unikalnym elementem jest zastosowanie szkła zamiast tradycyjnych ścian, co nadaje mu nowoczesny charakter. Wnętrze pawilonu jest ozdobione sztuką rdzenną oraz instrumentami plemiennymi.
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-06.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-19.jpg)
Tri Phum (Dom Trójkątny)
Tri Phum, znany również jako Dom Trójkątny, został wybudowany w latach 1976-1977. Budynek ma trójkątny kształt i był wielokrotnie odbudowywany z powodu zniszczeń spowodowanych przez burze. Jest to jedno z najważniejszych miejsc w muzeum, gdzie znajdują się obrazy Thawana Duchanee oraz jego prace przechowywane w muzeach na całym świecie. Wnętrze domu podzielone jest na trzy części: dwie sypialnie i centralny pokój użytkowy.
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-05.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-09.jpg)
Kontrowersje związane z Baan Dam Museum
Mimo że Baan Dam jest uznawane za jedno z najważniejszych miejsc sztuki w Tajlandii, nie obyło się bez kontrowersji. Wczesne prace Thawana Duchanee, wystawiane w muzeum, często budziły mieszane uczucia i były krytykowane za swoją kontrowersyjną naturę. Artysta w swoich dziełach często eksplorował tematy związane z życiem, śmiercią i duchowością, używając surowych materiałów, takich jak kości zwierząt, skóry i inne elementy, które niektórzy uważali za zbyt makabryczne i nieodpowiednie.
Krytyka jego prac wynikała także z ich interpretacji buddyzmu. Niektórzy zarzucali mu, że jego przedstawienia są niezgodne z tradycyjnymi normami i mogą być postrzegane jako brak szacunku dla religii. W latach 70. i 80. Thawan Duchanee był wielokrotnie atakowany przez konserwatywne środowiska, które nie akceptowały jego nowatorskiego podejścia do sztuki sakralnej.
Pomimo tych kontrowersji, Duchanee z czasem zyskał uznanie w swojej ojczyźnie, a Baan Dam Museum stało się symbolem jego niekonwencjonalnej wizji i artystycznej odwagi. Dziś miejsce to przyciąga zarówno miłośników sztuki, jak i tych, którzy chcą zobaczyć, jak tradycyjna tajska kultura może zostać przekształcona przez nowoczesną interpretację i osobistą filozofię artysty.
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-17.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-12.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-15.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-18.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-14.jpg)
Lokalizacja i wskazówki dla turystów
Muzeum Baan Dam znajduje się w prowincji Chiang Rai, na północy Tajlandii, około 10 kilometrów od centrum miasta Chiang Rai. Jest łatwo dostępne zarówno dla turystów indywidualnych, jak i grupowych. Najlepszym sposobem dotarcia do muzeum jest wynajęcie taksówki, skorzystanie z tuk-tuka lub wypożyczenie motocykla. Muzeum jest dobrze oznakowane i łatwe do znalezienia dzięki licznym wskazówkom drogowym prowadzącym do tego popularnego miejsca.
Dla turystów, którzy preferują transport publiczny, dostępne są również autobusy lokalne kursujące między centrum miasta a muzeum. Warto jednak pamiętać, że podróż autobusem może zająć nieco więcej czasu. Muzeum jest otwarte codziennie od godziny 9:00 do 17:00, a bilety wstępu są dostępne w kasach na miejscu. Przed wizytą warto sprawdzić aktualne godziny otwarcia i ceny biletów, które mogą się różnić w zależności od sezonu turystycznego.
Dla komfortu zwiedzających na terenie muzeum znajdują się udogodnienia takie jak kawiarnie, sklepy z pamiątkami oraz toalety. Ponieważ Muzeum Baan Dam obejmuje rozległy teren, zaleca się założenie wygodnych butów i przygotowanie się na spędzenie kilku godzin na zwiedzaniu. Dla miłośników sztuki i architektury, odwiedzenie tego miejsca będzie niezapomnianym przeżyciem, które pozwoli lepiej zrozumieć bogactwo kulturowe i artystyczne północnej Tajlandii.
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-08.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-04.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-03.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-11.jpg)
![Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai) Turcja Styk Kultur - blog o Turcji - Muzeum Baan Dam, czyli Czarna Świątynia w północnej Tajlandii (Chiang Rai)](https://stykkultur.pl/wp-content/uploads/2024/06/BaanDam_Tajlandia-10.jpg)