Twierdza Rumeli Hisarı w Stambule [bilety, lokalizacja, zwiedzanie, historia]

Rumeli Hisarı to jedna z najważniejszych twierdz osmańskich w Turcji, malowniczo położona nad Bosforem w europejskiej części Stambułu. Ta imponująca budowla z XV wieku zachwyca nie tylko monumentalną architekturą i burzliwą historią, ale także zapierającym dech w piersiach widokiem na cieśninę. Sprawdź, jak zwiedzać Rumeli Hisarı, jak do niej dojechać i dlaczego warto wpisać ją na listę obowiązkowych atrakcji Stambułu.

Budowa Twierdzy

Rumeli Hisarı, znana również jako Forteca Rumeli, to osmańska twierdza zbudowana na wzgórzu na europejskim brzegu Bosforu w Stambule. Powstała na rozkaz sułtana Mehmeda II w latach 1451-1452, naprzeciwko Anadolu Hisarı, znajdującej się po azjatyckiej stronie cieśniny. Zamek miał na celu odcięcie Konstantynopola od Morza Czarnego i blokadę drogi morskiej przez Bosfor dla statków cesarskich, co czyniło go kluczowym elementem podczas oblężenia miasta w 1453 roku. Twierdza była popularnie nazywana Boğazkesen, co oznacza „Podrzynający Gardło”.

Geografia i Znaczenie

Bosfor to wąska cieśnina łącząca Morze Czarne z Morzem Marmara, oddzielająca europejską część Turcji od azjatyckiej. Jest jedną z najważniejszych dróg wodnych na świecie, kluczowym szlakiem handlowym od starożytności do współczesności.

Anadolu Hisarı

Anadolu Hisarı, zwana również Twierdzą Anatolijską, to starsza i mniejsza twierdza położona na azjatyckim brzegu Bosforu. Została zbudowana w 1395 roku przez sułtana Bajezyda I jako część jego przygotowań do oblężenia Konstantynopola. W połączeniu z Rumeli Hisarı, te dwie twierdze skutecznie kontrolowały ruch morski przez cieśninę Bosfor, co miało kluczowe znaczenie dla militarnego i strategicznego sukcesu osmańskiego.

Architektura i konstrukcja

Budowa Rumeli Hisarı rozpoczęła się w marcu 1452 roku i została zakończona w rekordowym czasie – już w sierpniu tego samego roku. W projekcie wzięło udział 300 rzemieślników, 700-800 robotników oraz 200 przewoźników i transportowców. Twierdza została zbudowana na bizantyjskich ruinach, z których wykorzystano część budulca.

Forteca składa się z jednej małej i trzech dużych wież, nazwanych na cześć wezyrów, którzy nadzorowali ich budowę: Halil Paşa, Saruca Paşa i Zağanos Paşa. Wieże te mają wysokość odpowiednio 22, 21 i 28 metrów. W sumie twierdza ma trzynaście mniejszych baszt strażniczych i jest otoczona grubymi murami obronnymi. Mury te mają trzy główne bramy, każda umiejscowiona obok jednej z dużych wież.

Wewnątrz twierdzy znajdowały się drewniane domy dla żołnierzy oraz meczet, z którego pozostał jedynie minaret. Woda była dostarczana z cysterny pod meczetem i rozprowadzana do trzech fontann, z których do dziś zachowała się jedna.

Burzliwe losy twierdzy i przekształcenie w muzeum

Po zdobyciu Konstantynopola twierdza straciła na znaczeniu militarnym i została przekształcona w więzienie w XVI wieku. Budowla popadła w ruinę po pożarze w 1746 roku, ale została naprawiona podczas panowania sułtana Selima III (1789-1807). W 1953 roku, z okazji 500-lecia zdobycia Konstantynopola, przeprowadzono kompleksowe prace restauracyjne, a w 1968 roku twierdza została otwarta dla zwiedzających jako muzeum pod nadzorem Dyrekcji Muzeum Hisarlar.

Zwiedzanie twierdzy Rumeli Hisarı

Dziś Rumeli Hisarı jest popularnym muzeum na świeżym powietrzu, gdzie zwiedzający mogą podziwiać monumentalne wieże i mury. Twierdza jest symbolem zdobycia Stambułu i mieści kolekcję kul armatnich z okresu osmańskiego, w tym tych używanych podczas zdobycia miasta, a także dział z okresu panowania Bajazyda II i późniejszych dział osmańskich. W muzeum można również zobaczyć różnorodne kamienne artefakty z Cesarstwa Wschodniorzymskiego oraz łańcuch Złotego Rogu.

Rumeli Hisarı jest również znana ze swojej roślinności. W ogrodzie twierdzy można podziwiać sosny piniowe, drzewa judaszowca oraz dzikie rośliny okrywowe, które odtwarzają typową florę Bosforu w różnych porach roku. Trzy tarasy widokowe oferują jedne z najpiękniejszych widoków w mieście.

Lokalizacja twierdzy

Rumeli Hisarı znajduje się w dzielnicy Sarıyer w Stambule, na europejskim brzegu Bosforu. Najłatwiej dostać się tam komunikacją miejską. Można skorzystać z autobusów kursujących wzdłuż wybrzeża lub dotrzeć metrem do stacji Boğaziçi Üniversitesi İstasyonu, a stamtąd przesiąść się na autobus lub taksówkę. Dla turystów preferujących podróż drogą wodną, dostępne są również rejsy wycieczkowe po Bosforze, które zatrzymują się przy twierdzy. Najbliższy terminal promowy to Aşiyan.

Godziny otwarcia i bilety

• Twierdza jest otwarta dla zwiedzających codziennie, z wyjątkiem poniedziałków, od 9:00 do 19:00 (zamknięcie kasy biletowej o 18:00).
• Bilety można zakupić w kasie na miejscu.
• Cena biletu dla turystów zagranicznych w 2024 roku wynosi 6€. Aktualne ceny biletów warto przed planowaną wizytą sprawdzić TUTAJ.
• Warto zaplanować wizytę wcześnie rano, aby uniknąć tłumów i cieszyć się spokojnym zwiedzaniem tego historycznego miejsca.

Rumeli Hisarı to miejsce, które każdy miłośnik historii powinien odwiedzić podczas pobytu w Stambule. Imponująca architektura i bogata przeszłość twierdzy sprawiają, że jest to jeden z najważniejszych zabytków miasta, oferujący niezapomniane wrażenia i głębokie zanurzenie w fascynującą historię Imperium Osmańskiego.

Godziny otwarcia Rumeli Hisarı

Letni okres (1 kwietnia – 31 października): 09:00–19:00
Zimowy okres (31 października – 1 kwietnia): 09:00–17:00
Kasa biletowa zamykana:
Letni okres: 18:00
Zimowy okres: 16:00
Nieczynne w poniedziałki.

Lokalizacja i kontakt

Adres: Rumeli Hisarı, Yahya Kemal Cad. No:42, 34470 Sarıyer/ISTANBUL
Cena biletu: 6 euro

Twierdza Rumeli Hisarı – krótka historia

Rumeli Hisarı, znana również jako „Zamek Przecinający Gardło” (Bogazkesen), została wybudowana w 1452 roku przez sułtana Mehmeda II Zdobywcę w zaledwie cztery miesiące. Jej strategiczne położenie w najwęższym miejscu Bosforu miało na celu kontrolowanie ruchu morskiego i przygotowanie gruntu pod zdobycie Konstantynopola.

Znaczenie militarne i architektura

Rumeli Hisarı to unikalny przykład osmańskiej architektury militarnej. Twierdzę zbudowano z drewna z Izmitu i Eregli oraz kamieni pochodzących m.in. z ruin bizantyjskich. Głównym architektem był Muslihiddin Ağa.

Kompleks obejmuje:

• 3 główne wieże: Saruca Pasza, Çandarlı Halil Pasza, Zaganos Pasza,
• 13 mniejszych baszt,
• 5 bram wejściowych,
• meczet twierdzy (Ebu’l Feth), odbudowany i ponownie otwarty w 2015 roku.

Ciekawostki i inskrypcje

Na jednej z wież znajduje się najstarsza turecka inskrypcja nad Bosforem z roku 1452. Wieże mają nawet do 28 metrów wysokości, a ich ściany grubości do 7 metrów. W jednej z wież znajduje się kopuła z akustyką umożliwiającą idealne słyszenie mowy – używana do narad wojennych sułtana.

Funkcje po zdobyciu Konstantynopola

Po 1453 roku twierdza straciła znaczenie militarne. Używana była jako więzienie, punkt celny i miejsce zamieszkania. W XVII wieku uległa zniszczeniu przez pożar, a wcześniej w 1509 roku przez trzęsienie ziemi.

Renowacja i funkcje muzealne

W 1953 roku przeprowadzono gruntowną renowację pod nadzorem trzech tureckich architektek. W 1968 roku twierdza została udostępniona do zwiedzania jako część Muzeum Twierdz (Hisarlar Müzesi).

Zwiedzanie Rumeli Hisarı

W ogrodzie muzeum wystawione są kule armatnie i fragment łańcucha z Złotego Rogu. Roślinność twierdzy odzwierciedla florę Bosforu – znajdziemy tu m.in. drzewa judaszowca, sosny i dzikie rośliny.

Jak dojechać do twierdzy Rumeli Hisarı

Z Sultanahmet:

• Tramwaj T1 do Kabataş, potem autobus 22 lub 25E do Rumeli Hisarı.

Z Taksim:

• Kolejka linowa F1 do Kabataş, następnie autobus 22 lub 25E,
• Lub bezpośrednio autobusy 40, 40T, 42T do Rumeli Hisarı.

Z Levent:

• Metro M6 do stacji Rumeli Hisarüstü, potem kolejka F4 do Aşiyan Park.

Dlaczego warto odwiedzić Rumeli Hisarı?

• Jedna z najważniejszych osmańskich twierdz,
• Unikalna architektura i inskrypcje,
• Piękny widok na Bosfor,
• Ciekawe eksponaty w ogrodzie muzeum.