Polecamy Ci także:  Fener i Balat – barwne dzielnice Stambułu z duszą
☞ Moje książki - sklep

Hagia Irene (Aya İrini) w Stambule – zapomniana perła Bizancjum, której nie zamieniono w meczet

Autor zdjęć: Marcin Bąkiewicz
- Advertisement -

Aya İrini to jedna z najstarszych bizantyjskich budowli sakralnych w Stambule, a zarazem jedyna bizantyjska świątynia, która nigdy nie została przekształcona w meczet. Położona na terenie Pałacu Topkapı, przez wieki pełniła różne funkcje – od patriarszej świątyni, przez magazyn broni, aż po pierwsze muzeum w Turcji. Jej unikalna architektura, w tym zachowane atrium, oraz skromna, lecz majestatyczna dekoracja wnętrza czynią ją miejscem wartym odwiedzenia.


Historia Aya İrini – pierwsza świątynia chrześcijańska Konstantynopola

Aya İrini, znana także jako Hagia Irene (co oznacza „Święty Pokój”), jest najstarszym kościołem Bizancjum i jedną z niewielu świątyń z tego okresu, które przetrwały w niemal pierwotnej formie. Została zbudowana w IV wieku, za panowania cesarza Konstantyna Wielkiego, prawdopodobnie na ruinach wcześniejszej pogańskiej świątyni poświęconej Artemidzie, Afrodycie i Apollonowi.

Polecamy Ci także:  TURCJA na własną rękę w 2025 roku - kompleksowy przewodnik dla turystów [wiza, paszport, loty, hotele, organizacja]

Podobnie jak Hagia Sophia, Aya İrini padła ofiarą powstania Nika w 532 roku, podczas którego uległa poważnym zniszczeniom. Odbudowana przez cesarza Justyniana I, zyskała nowy, bardziej monumentalny charakter.

- Advertisement -

Jedyna bizantyjska świątynia w Stambule, która nie została meczetem

Po zdobyciu Konstantynopola przez Osmanów w 1453 roku, większość kościołów chrześcijańskich została przekształcona w meczety. Aya İrini jednak ocalała, ponieważ znajdowała się na zamkniętym terenie Pałacu Topkapı. Dzięki temu nie została poddana islamskim przekształceniom i zachowała swój oryginalny bizantyjski charakter.


Architektura Aya İrini – bizantyjska harmonia w skromnej formie

Aya İrini to typowy przykład bizantyjskiej bazyliki z kopułą. Jej plan opiera się na trójnawowym układzie z nartyksem i atrium, co czyni ją jedynym ocalałym przykładem tego typu konstrukcji w Stambule.

- Advertisement -
Polecamy Ci także:  Fish wrapy z Karaköy – autentyczny smak Stambułu

Wyróżniającym się elementem świątyni jest półkopuła nad ołtarzem, ozdobiona monumentalnym wizerunkiem krzyża, który powstał w okresie ikonoklazmu (VIII-IX wiek), kiedy zakazano przedstawień figuralnych w sztuce chrześcijańskiej. W przeciwieństwie do Hagia Sophii, której dekoracja była bogata i pełna mozaik, wnętrze Aya İrini jest surowe, co podkreśla jej wyjątkową atmosferę.


Aya İrini w czasach Imperium Osmańskiego – od magazynu broni po muzeum

Po upadku Bizancjum Aya İrini przez wieki pełniła funkcję magazynu broni – najpierw jako Cebehane, czyli zbrojownia, a później jako Harbiye Ambarı, czyli magazyn wojenny.

Pierwsze muzeum w Turcji

W XIX wieku z inicjatywy Fethi Ahmed Paszy, komendanta artylerii osmańskiej, rozpoczęto katalogowanie zgromadzonych w świątyni broni i zabytków. W 1869 roku w Aya İrini powstało Müze-i Hümayun, czyli pierwsze muzeum Imperium Osmańskiego.

W XX wieku budynek pełnił funkcję Muzeum Wojskowego, a od lat 70. XX wieku stał się miejscem koncertów i wydarzeń kulturalnych organizowanych przez Stambulską Fundację Kultury i Sztuki (İKSV).

Polecamy Ci także:  Pojazdy "okul taşıtı" w Turcji: bezpieczny przewóz najmłodszych

Aya İrini dziś – perła dla miłośników historii i muzyki

Dziś Aya İrini jest miejscem wyjątkowym na mapie Stambułu – choć nie jest tak popularna jak Hagia Sophia, przyciąga miłośników historii, architektury i muzyki. Dzięki doskonałej akustyce, w jej wnętrzach odbywają się koncerty muzyki klasycznej oraz Festiwal Muzyczny w Stambule.

Zwiedzanie Aya İrini możliwe jest w ramach wizyty w Pałacu Topkapı, a jej surowe, ale majestatyczne wnętrze robi ogromne wrażenie na odwiedzających.


Podsumowanie – dlaczego warto odwiedzić Aya İrini?

✅ Najstarszy kościół Bizancjum w Stambule
✅ Jedyna bizantyjska świątynia, która nie została przekształcona w meczet
✅ Wyjątkowa akustyka – miejsce koncertów muzyki klasycznej
✅ Zachowane atrium – jedyny taki przykład architektury w mieście
✅ Pierwsze muzeum w Turcji – miejsce narodzin osmańskiej muzeologii

Aya İrini to zapomniany skarb Stambułu, który warto odkryć – nie tylko jako świadectwo historii, ale i miejsce wyjątkowych wydarzeń kulturalnych.

🕒 Godziny otwarcia w 2025 roku

  • Sezon letni (1 kwietnia – 1 października): 09:00–18:00
  • Sezon zimowy (1 października – 1 kwietnia): 09:00–18:00
  • Kasa biletowa zamykana jest o 17:30
  • Dzień zamknięcia: wtorek

🎫 Ceny biletów

  • Bilet wstępu: 750 TL
  • Bilety ważne są przez 1 dzień od daty zakupu

📍 Adres i kontakt

Cankurtaran Mah., Topkapı Sarayı No:1, 34122 Fatih/İstanbul

- Advertisement -

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Postaw mi kawę na buycoffee.to
Sprawdź inne artykuły według kategorii:
Strona głównaTurcjaHagia Irene (Aya İrini) w Stambule – zapomniana perła Bizancjum, której nie...

Podobne artykuły

Turcja Stambul Fatih 40

Nowe taksówki w Stambule: Rewolucja w miejskim transporcie – Co powinni...

Stambuł, miasto, które fascynuje miliony turystów swoimi zabytkami, kulturą i niepowtarzalnym klimatem, nie zawsze oferuje łatwy i przyjemny transport po swoich zatłoczonych ulicach. W...
Stambuł
3
minutes
a hand holding a fan of currency

Pieniądze w Turcji – waluta, wymiana w kantorze, płatności kartą Revolut,...

Z poniższego tekstu dowiesz się, jaką walutą płaci się w Turcji, jak wyglądają płatności kartami płatniczymi i czy warto kupić liry tureckie w Polsce. Walutą,...
Turcja
4
minutes

Myra, kościół św. Mikołaja i sylwetka biskupa Mikołaja – śladami świętego...

Święty Mikołaj – postać, która od stuleci fascynuje zarówno wierzących, jak i osoby niezwiązane z religią. Znany jako patron dzieci, żeglarzy czy ubogich, stał...
Apulia
5
minutes
Postaw mi kawę na buycoffee.to
ErciyesSkiMerkezi Turcja 14 of 47

Narty w Turcji, rzut beretem od Kapadocji. Odwiedziliśmy Erciyes Ski Resort!

Odkryj urok i niepowtarzalność górskiego raju w sercu Turcji z Erciyes - ośrodkiem narciarskim, który przyciąga entuzjastów zimowych sportów z całego świata. Poznaj fascynujące...
Kapadocja
9
minutes
Turcja Stambul Fatih 37

Czas w Stambule – jaka strefa czasowa obowiązuje w największym mieście...

Czas w Stambule to kluczowy aspekt, który warto znać przed podróżą do tego niezwykłego miasta. Stambuł znajduje się w strefie czasowej UTC+3 i obowiązuje tam stały...
Stambuł
1
minute

O północy w Pera Palas (Pera Palas’ta Gece Yarısı): Fascynująca podróż...

O północy w Pera Palas (Pera Palas'ta Gece Yarısı) to turecka produkcja oryginalna Netflixa, która przyciągnęła uwagę widzów na całym świecie. Serial, będący adaptacją nagradzanej książki Charlesa...
Filmy i seriale
2
minutes