140 km na południowy-zachód od Antalyi, na obrzeżach Demre, słynącego z ruin kościoła Świętego Mikołaja, leży fascynujące stanowisko archeologiczne – starożytna Myra. Znajdują się tam m.in. tajemnicze grobowce licyjskie, wykute w skałach, które nadają temu miejscu niepowtarzalny charakter.

Myra – to warto wiedzieć

• Myra to starożytne miasto licyjskie zlokalizowane w regionie Demre w prowincji Antalya. Znajduje się na żyznej równinie utworzonej przez glebę transportowaną przez rzekę Demre (Myros) między Górami Alacadağ, Górami Akdağlar (Massikytos), a Morzem Egejskim.
• Wykopaliska Myry rozpoczęły się w 2009 roku pod przewodnictwem Nevzata Çevika i trwają do dziś. Według Çevika, wczesna nazwa Myry to Muri. Myra to miejsce pełne historii, od starożytności poprzez okres wczesnochrześcijański po średniowiecze, a jej dziedzictwo jest świadectwem bogatej kultury i wpływów różnych cywilizacji.
• Większość ruin miasta z okresu licyjskiego i rzymskiego znajduje się pod osadami aluwialnymi. Akropol położony na wzgórzu nad antycznym teatrem został znacznie zniszczony. Obok teatru można zobaczyć pozostałości późnoantyczne, możliwe, że łaźni i bazyliki. Amfiteatr pod gołym niebem został zniszczony przez trzęsienie ziemi w 141 roku, ale później odbudowany.
• W Myrze znajdują się dwie nekropolie licyjskie: jedna na skałach ponad teatrem, a druga na wschód od niego, nazywana nekropolią nad rzeką. Kamienne grobowce zdają się być domami, a niektóre z nich mają formę świątyń.
• Myra była miejscem, gdzie święty Paweł zmienił statek w drodze do Rzymu w 60 roku n.e.
• Święty Mikołaj sprawował urząd biskupa Myry w okresie między 408 a 450 rokiem.
• W 809 roku miasto zostało zdobyte przez wojska kalifa Haruna ar-Raszida po oblężeniu. To wydarzenie przyczyniło się do upadku miasta w kolejnych latach.
• W 1034 roku kościół Świętego Mikołaja ucierpiał w wyniku ataków morskich Arabów. W 1087 roku miasto zostało zdobyte przez dynastię Seldżuków.
• Pozostałości starożytnej Myry znajdują się około 1,5 km na północ od współczesnego miasta Demre.
• Pod kościołem Świętego Mikołaja z XIX wieku odkryto mury kościoła z IV wieku zawierające kryptę grobową. W krypcie znajdował się uszkodzony sarkofag, w którym pierwotnie spoczywały szczątki św. Mikołaja.

Historia starożytnej Myry 

Zlokalizowane na terenie stanowiska archeologicznego ruiny dowodzą, że Myra istniała już w V w. p.n.e. Swój rozkwit miasto miało przeżyć w czasach hellenistycznych oraz rzymskich, kiedy to stanowiło jedno z sześciu głównych miast Federacji Licyjskiej. Myra produkowała wówczas własne monety, jak również dysponowała jednym z największych portów morskich na całym wybrzeżu. Około 60 roku n.e. w Myrze zatrzymał się Święty Paweł, odbywający podróż do Rzymu. Miasto odwiedził także cesarz Hadrian. Kres znamienitej historii Myry datuje się na XI wiek, kiedy to miasto ostatecznie opustoszało wskutek wcześniejszych powodzi, trzęsień ziemi oraz najazdów Arabów.  

Najważniejsze zabytki starożytnej Myry 

Stanowisko archeologiczne starożytnej Myry (tur. Myra Antik Kenti) zlokalizowane jest około 1,5 km od miasta Demre. Wstęp na teren obszaru archeologicznego jest płatny, a bilet dla osoby dorosłej w 2023 roku kosztuje 300 TL. Na zwiedzanie warto przeznaczyć około dwóch godzin. 

Inną niezaprzeczalną atrakcją miejsca jest częściowo wydrążony w skale amfiteatr. Budowla została wzniesiona w czasach hellenistycznych oraz przebudowana w okresie rzymskim. Bardzo dobrze zachowana konstrukcja pozwala wyobrazić sobie jak niezwykłe widowiska musiały odbywać się tu w czasach starożytnych! Teatr liczy 38 rzędów siedzeń, na których w czasach antycznych zasiadało aż 8 tys. osób. Jak przystało na tego typu obiekty, także ten cechuje znakomita akustyka. W okolicach amfiteatru znajdują się liczne elementy ozdobne, będące pozostałością antycznych kolumn, sarkofagów oraz fryzu. 

Co warto zobaczyć w okolicy?

Przebywając w okolicy warto wybrać się do Kościoła św. Mikołaja, w którym początkowo pochowany został biskup Miry. Obiekt znajduje się w mieście Demre, do niedawna nazywanym przez Turków Kale. W ruinach kościoła podziwiać możemy m.in. dobrze zachowane freski bizantyjskie oraz mozaiki podłogowe. Odwiedzający mają możliwość swobodnego poruszania się po obiekcie. Najważniejszym miejscem wewnątrz obiektu jest dawny grobowiec św. Mikołaja. Sarkofag znajduje się za specjalną szybą pancerną.

Wszystkim przebywającym w regionie polecam również rejs po wodach graniczących z wyspą Kekova,  która może pochwalić się bogatą historią. Choć lokalne antyczne osady zostały zatopione, przy odrobinie szczęścia turyści mają możliwość zobaczenia fragmentów zatopionych ruin. Wszystko za sprawą krystalicznie czystej wody oraz statków, które posiadają  w swoim wyposażeniu szklane pokłady. 

Znakomitym pomysłem na całodniową wycieczkę lub dłuższy wypad będzie odwiedzenie oddalonej o 140 km Antalyi oraz oddalonego o ok. 215 km kurortu Side.