Rawenna to miasto w północnych Włoszech, znane przede wszystkim za sprawą bizantyjskich mozaik, obecnych we wnętrzach ośmiu lokalnych zabytków, wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Inną, równie dużą, atrakcją Rawenny jest miejsce pochówku słynnego włoskiego poety, Dantego.
Gdzie leży Rawenna? Jak do niej dotrzeć?
Rawenna (wł. Ravenna) to miasto i gmina w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania, a także stolica prowincji Rawenna. Leży w odległości 10 km od Morza Adriatyckiego. Do Rawenny z Polski najłatwiej dotrzeć samolotem. Lotniska położone w pobliżu to: Forli Airport (27 km), Federico Fellini Airport w Rimini (55 km), Guglielmo Marconi Airport w Bolonii (74 km) oraz Peretola Airport we Florencji (104 km). Sama Rawenna nie posiada własnego portu lotniczego, jednak jest dobrze skomunikowana z pobliskimi miastami, za sprawą kolei oraz tras szybkiego ruchu.
Największe atrakcje Rawenny
Mauzoleum Dante Alighieriego
Dante Alighieri, wybitny włoski poeta, którego najsłynniejszym dziełem jest „Boska komedia”, zmarł w Rawennie w 1321 roku. Wcześniej został wygnany z rodzinnej Florencji, wskutek działalności politycznej i licznych konfliktów z wpływowymi ludźmi tamtych czasów. Dopiero po kilkuset latach, gdy stało się jasne, że dzieła Włocha na stałe wpisały się do kanonu literatury światowej, Florencja upomniała się o szczątki Dantego. Wbrew decyzji papieża Leona X, w kierunku Florencji wyruszyła pusta trumna, a relikwie poety pozostały w Rawennie. Aby zapobiec ich kradzieży, lokalni mnisi usunęli je z grobowca i ukryli w komnatach swojego klasztoru. Kości Dantego w trakcie minionych wieków zmieniały lokalizację kilkukrotnie. Po raz ostatni były schowane podczas II wojny światowej, w kopcu nieopodal miejsca dzisiejszego mauzoleum, o czym przypomina pamiątkowa tablica.
Dziś miejsce pochówku Dantego wskazuje mauzoleum, połączone z Bazyliką św. Franciszka z Rawenny (wł. Basilica di San Francesco), w której w XIV wieku odbył się pogrzeb poety. Tomba di Dante to prosta marmurowa budowla, wewnątrz której znajduje się grób wieszcza. Wokół mauzoleum ustanowiono strefę szacunku i ciszy zwaną „obszarem Dantego”.
Na prawo od grobowca, leży mały ogród, na terenie którego w średniowieczu pierwotnie pochowano ciało Dantego. Wstęp do tego miejsca jest bezpłatny.
Co ciekawe, symboliczny grobowiec Dantego mieści się także w bazylice Santa Croce we Florencji. Zbudowano go w 1829 roku, w nadziei na zwrot relikwii poety.
Zalana wodą średniowieczna krypta
Bazylikę św. Franciszka w Rawennie, która sama w sobie jest arcydziełem architektury, warto odwiedzić także z uwagi na wyjątkową kryptę, mieszczącą się bezpośrednio pod ołtarzem. To niezwykłe miejsce przypomina nieco podziemne cysterny w Stambule. Krypta, z jej pięknymi sklepionymi sufitami oraz rzędami kamiennych kolumn i podłogą wypełnioną mozaikowymi wzorami, została zbudowana między IX a X wiekiem. Niestety, nie wszystkie mozaiki zachowały się do czasów współczesnych, ale dzięki pracom renowacyjnym, wciąż można przyjrzeć się ich licznym fragmentom.
Dlaczego krypta w Rawennie jest wypełniona wodą? Powód jest bardzo prozaiczny. Rawenna leży na terenach bagiennych, co prowadzi do wielu problemów konstrukcyjnych. Woda w krypcie bazyliki to także efekt tego naturalnego zjawiska.
Niecodzienna krypta w Rawennie stała się współcześnie domem dla złotych rybek, a także.. monet wrzucanych tu przez turystów. Co ciekawe, światło w krypcie jest wyłączone – aby zobaczyć jej rozświetlone wnętrze, należy uiścić 1 euro w specjalnie przygotowanej w tym celu maszynie.
Bazylika San Vitale & Mauzoleum Galli Placydii
Poza podziemną kryptą Bazyliki św. Franciszka, Rawenna z jeszcze co najmniej jednego powodu przypomniała mi o Stambule. Wszystko za sprawą pokaźnej kolekcji orientalnych bizantyjskich mozaik, które zdobią bazylikę San Vitale. Ukończona w 547 roku katedra, to jedno z najsłynniejszych i najważniejszych katolickich miejsc kultu w Rawennie. Budowla w istocie porównywana jest często do Hagii Sophii, dawnej chrześcijańskiej bazyliki, zbudowanej w Konstantynopolu (współcześnie Meczet Ayasofya w Stambule). Choć obiekty wiele różni, oba posiadają wiele elementów charakterystycznych dla architektury wczesnego Bizancjum.
Na tyłach kościoła mieści się mały budynek zwany „Mausoleo di Galla Placidia”, również wyposażony w zabytkowe mozaiki. Na szczególną uwagę zasługuje ta pokrywająca część sufitu, przypominająca rozgwieżdżone niebo. Podobno miała zainspirować amerykańskiego kompozytora Cole’a Portera do stworzenia utworu „Night and Day”. Słynny Amerykanin miał odwiedzić Mauzoleum Galli Placydii w Rawennie podczas swojej podróży poślubnej, którą odbywał z małżonką po Włoszech.
Mozaiki, z których znana jest Rawenna, wypełniają wnętrza także sześciu innych zabytków – baptysterium Ortodoksów, Sant’Apollinare Nuovo, baptysterium Arian, kaplicy arcybiskupia, mauzoleum Teodoryka oraz Sant’Apollinare in Classe.
Uwaga! W pobliżu bramy kościoła San Vitale, funkcjonuje punkt informacji turystycznej, oferujący 7-dniowe karnety do wszystkich zabytków w Rawennie.
Inne kościoły i miejsca sakralne
Jak niemal każde włoskie miasto, Rawenna może pochwalić się dużą ilością miejsc kultu, spośród których najstarszym jest kościół św. Jana Ewangelisty (wł. Chiesa di San Giovanni Evangelista), zbudowany w V wieku. Istotną funkcję pełni także Katedra w Rawennie, sąsiadująca z Pałacem Arcybiskupim i Baptysterium Neoniańskim. Na uwagę zasługują także m.in. Bazylika Sant’Apollinare Nuovo, Bazylika Sant’Apollinare in Classe, Basilica Ursiana oraz Baptysterium Arian.
Wybrzeże Rawenny – Marina di Ravenna
Marina di Ravenna to popularna miejscowość wypoczynkowa, oddalona o zaledwie 13 km od centrum miasta. Niegdyś była pierwszym nadmorskim kurortem na wybrzeżu Rawenny, stworzonym w latach 30. XX wieku. W ostatnich dziesięcioleciach stało się modnym miejscem dla młodych ludzi i miłośników muzyki, za sprawą licznych odbywających się tu latem wydarzeń kulturalnych.
W sezonie lokalne kluby, kąpieliska i beach bary są wypełnione plażowiczami. Miłośnicy sportu cenią sobie lokalny las sosnowy z wydmami, a spacerowicze miejscowy falochron, szczególnie o zachodzie słońca. Warto tu zajrzeć także na aperitif nad morzem, kolację na plaży, czy wieczorny koncert. Po sezonie miejsce przypomina nieco miasto duchów, lecz wciąż zachwyca swoim urokiem i świeżym powietrzem.
Nadmorski krajobraz w Marina di Ravenna zdobi także jeden z symboli regionu Emilia-Romania – chaty rybackie, znane w języku włoskim jako padellone lub bilancione. Wyposażone w gigantyczne kwadratowe sieci, są używane przez rybaków podczas odpływów.
Kuchnia Rawenny – najpopularniejsza lokalna przekąska
Jedną z najpopularniejszych przekąsek w Rawennie, oraz w całej Romanii, jest piadina romagnola, czyli serwowany na ciepło cienki placek z pszennej mąki z różnorodnym nadzieniem. Tradycyjnie, ciasto do piadiny przygotowywane jest z dodatkiem smalcu, jednak współcześnie oferowane są także opcje wegetariańskie. Piadiny przygotowuje się i sprzedaje w niedużych budkach – piadineriach, który mają swój wyjątkowy klimat.
