☞ Moje książki - sklep

Starożytny Harran i niezwykłe domy-ule [południowo-wschodnia Turcja]

Autor zdjęć: Marcin Bąkiewicz
- Advertisement -

W trakcie podróży po południowo-wschodniej Anatolii mieliśmy okazję odwiedzić wiele niezwykłych miast, takich jak m.in. Diyarbakır, Mardin, Midyat, Şanlıurfa czy Gaziantep. Jednym z miejsc, które najbardziej zapadły w mojej pamięci jest jednak starożytny Harran i jego wyjątkowe „domy-ule”.

Harran to starożytne miasto, zlokalizowane na obszarze Górnej Mezopotamii, którego początki sięgają wczesnej epoki brązu. Wzmianka o mieście znajduje się Biblii, zgodnie z którą urodzić miał się tu sam prorok Abraham. Osada znajduje się około 20 kilometrów na południowy-zachód od Akçakale, miasteczka leżącego bezpośrednio przy granicy z Syrią, w prowincji Şanliurfa. Od Urfy Harran dzieli około godziny jazdy samochodem. W dawnych czasach starożytny Harran pełnił istotną rolę handlową, w związku z dogodną lokalizacją na szlaku między Morzem Śródziemnym a równinami rzeki Tygrys. Jest to prawdopodobnie jedna z najstarszych osad na świecie.

Harran coraz popularniejszy wśród turystów

Podczas gdy jeszcze kilka dekad temu region ten uchodził za najbiedniejszy i najsłabiej rozwinięty w całym kraju, współcześnie zaczyna przeżywać mały rozkwit, stopniowo przyciągając coraz więcej turystów. Zarówno mieszkańcy innych regionów Turcji, jak i goście zagraniczni przebywają do Harranu, by zobaczyć na własne oczy wioskę pełną charakterystycznych domów w kształcie uli. Koncepcja ich budowy sięga III w.p.n.e., jednak zachowane do czasów współczesnych egzemplarze liczą od 200 do 300 lat. Władze regionu od wielu lat dokładają starań, by ratować zabytkowe konstrukcje i przywracać historycznym budowlom ich pierwotną formę.

- Advertisement -
Polecamy Ci także:  Bizancjum – dziedzictwo imperium, które zmieniło świat

Stożkowe kopuły i naturalny system wentylacji

Domy zlokalizowane w Harranie posiadają stożkowe kopuły, z niewielkim otworem w dachu. Zostały zbudowane na planie koła lub kwadratu. Z uwagi na ich wygląd, bardzo często określa się je mianem domów-uli. Zazwyczaj tworzą grupę budynków, ściśle przylegających do siebie. Konstrukcje zostały stworzone przy użyciu tradycyjnych metod, przez dawnych lokalnych mistrzów. Ich ściany mierzą około 2 metrów wysokości. Całość konstrukcji pokrywa zazwyczaj tynk błotny. Fasada kopuły domów w Harranie odbija promienie słoneczne, a dość grube ściany pełnią latem funkcję izolacyjną, sprawiając, że w ich wnętrzu – mimo wysokich temperatur na zewnątrz – jest naprawdę chłodno. Dzięki niewielkiej dziurze w dachu, zimą możliwe jest palenie we wnętrzu domów ogniska.

Polecamy Ci także:  Butle gazowe w Turcji – przewodnik dla turystów

Wiele tradycyjnych domów w Harranie uległo zniszczeniu, z uwagi na ich przekształcenie w stajnie lub magazyny. Inne zostały odnowione przez władze, które utworzyły tu swoisty skansen, zamieszkiwany przez miejscowe rodziny. Odwiedzający mają szansę wejść do wnętrza budowli i przyjrzeć się z bliska przedmiotom codziennego użytku oraz stylu życia mieszkańców Harranu. Muszę przyznać, że osobiście nie przepadam za tego rodzaju turystyką, jednak z uwagi na wyjątkowość tego miejsca i entuzjazm jego mieszkańców, zajrzałam na moment do środka domów-uli. W ich wnętrzu podziwiać można meble, dekoracje, przyrządy kuchenne, a nawet ręcznie wykonywane zabawki dla dzieci.

- Advertisement -

Podobno łącznie na terenie Harran wciąż podziwiać można niespełna 400 domów-uli, zamieszkiwanych przez kilka tysięcy mieszkańców – zarówno Turków, jak również m.in. Arabów. Wpływy różnych grup etnicznych można tu dostrzec na pierwszy rzut oka, m.in. za sprawą orientalnych i kolorowych arabskich strojów, w których spacerują lokalne kobiety. Co ciekawe, turystki mają również możliwość wypożyczenia tych urokliwych kreacji do zrobienia sobie zdjęć.

W okolicy skansenu znajduje się sympatyczna restauracja, prowadzona przez miejscowych, w której skosztować można kawy, herbaty lub ajranu, jak również nabyć wyrabiane ręcznie pamiątki.

Polecamy Ci także:  Cankurtaran - urocza dzielnica w Stambule, rodem ze starego tureckiego filmu

Niecodzienna atrakcja, obecna wyłącznie w Turcji, Syrii oraz.. we Włoszech!

Co ciekawe, domy-ule podziwiać można wyłącznie w tej części Turcji, w Syrii oraz we Włoszech. Skąd wzięły się w Italii? Jedna z legend mówi o pewnym włoskim zakonniku, który w dawnych czasach przyjechał do Harranu, by przyjrzeć się z bliska wyjątkowej osadzie. Budowle spodobały mu się na tyle mocno, że postanowił zbudować podobne konstrukcje w swoim kraju. W języku włoskim domy-ule noszą nazwę trulii. Największe skupisko budowli znajduje się w miasteczku Alberobello, w prowincji Bari, wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Oprócz podobnej konstrukcji, fasady stożkowatych osad we Włoszech są dodatkowo pokryte białą farbą.

Co warto zobaczyć w okolicach Harranu?

Do Harranu turyści bardzo często wybierają się w ramach jednodniowej wycieczki Şanlıurfy, uchodzącej za jedno z najważniejszych miejsc dla pielgrzymów w Turcji. W regionie znajduje się również stanowisko archeologiczne Göbeklitepe, skrywające w sobie ruiny prawdopodobnie najstarszej świątyni na świecie, zbudowanej przez człowieka. Przebywając w okolicy warto udać się również na wycieczkę do oddalonego o około 185 km Mardin, słynnego za sprawą niezwykłej kamiennej architektury mieszkalnej oraz do Gaziantep, popularnego za sprawą pysznej baklawy pistacjowej oraz Muzeum Mozaiki Zeugma.

Styk Kultur - Agnieszka Maury | Turcja, Stambuł, książki - Starożytny Harran i niezwykłe domy-ule [południowo-wschodnia Turcja]

Dziękujemy Biuru Radcy ds. Kultury i Informacji Ambasady Turcji, które współorganizowało nasz pobyt w południowo-wschodniej Anatolii.

- Advertisement -

2 KOMENTARZE

  1. Na prawdę niesamowicie ciekawy artykuł. Byłem w Turcji i tamtejsza kultura jest wspaniała i barwna. Dla podróżników to świetny kierunek. :-)

    • Bardzo dziękuję! Ta część kraju jest zdecydowanie jeszcze bardziej barwna i niezwykła, niż zachodnie wybrzeże. :)

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Postaw mi kawę na buycoffee.to
Sprawdź inne artykuły według kategorii:
Strona głównaTurcjaStarożytny Harran i niezwykłe domy-ule

Podobne artykuły

Diyarbakir 55

Diyarbakır – z wizytą w „krainie miedzi” [Turcja południowo-wschodnia]

Odkąd skutecznie udało mi się oswoić swój lęk przed lataniem, spoglądanie przez okno to jedno z moich ulubionych zajęć podczas lotu. W trakcie rejsu...
Diyarbakir
10
minutes
Hamal Stambul 2 of 1

Hamalowie, czyli stambulscy tragarze – ciężka praca i niezłomna determinacja

Stambuł to miasto położone na styku dwóch kontynentów, które od wieków stanowi ważny punkt tranzytowy dla handlu między Europą a Azją. Aby utrzymać ten...
Stambuł
2
minutes
ZaporaAtaturka3 1 of 1

Nieznane miejsca w Turcji: Zapora Atatürka na rzece Eufrat

Zlokalizowana w południowo-wschodniej Turcji, Zapora Atatürka (tur. Atatürk Barajı) to tama i sztuczne jezioro na rzece Eufrat, oddana do użytku w 1992 roku. Jej...
Diyarbakir
2
minutes
Postaw mi kawę na buycoffee.to
PolwysepHistoryczny 6 of 1

Półwysep Historyczny – największe zabytki i atrakcje starej części Stambułu

Półwysep Historyczny to zabytkowy obszar w europejskiej części Stambułu, uwielbiany przez turystów. To właśnie tutaj znajdują się największe zabytki i atrakcje orientalnej metropolii, na...
Stambuł
8
minutes
ubrania w turcji 1 of 7

Gdzie w Stambule kupić ubrania? Przewodnik po tureckich markach i najlepszych...

Stambuł to jedno z najlepszych miast na świecie dla miłośników zakupów. Mieszanka kulturowa, dynamicznie rozwijający się przemysł modowy i przystępne ceny sprawiają, że zarówno...
Lifestyle
6
minutes

Gondola TF1 Maçka – Taşkışla – kolejka typu teleferik w Stambule

Jest wiele sposobów podróżowania po rozległych dzielnicach Stambułu, a niektóre z nich są wyjątkowo malownicze! TF1 Maçka – Taşkışla Teleferik Hattı, znana również jako...
Stambuł
2
minutes